يكي از ويژگيهاي برجسته و ارزشمند موسيقي ايراني ، بداهه نوازي است . بداهه نوازي در موسيقي ايراني غالبا با ساز تنها ، مانند تار ، سه تار ، ويلن ، كمانچه ، ني و سنتور اجرا ميشود ، اما به سبب بار عاطفي موسيقي ايراني ، نوازندة هنرمند و چيره دست ، ميتواند دست به خلاقيتهاي آني و بداهه نوازي بزند .
موسيقي ايراني چندين مقام مخصوص دارد و هر دستگاه ، مانند يك سمفوني از قطعات گوناگوني تشكيل شده است . پس از پيش درآمد ، كه آهنگي است ضربي ( هارمونيك ) ، آواز كه آهنگ ( ملوديك ) بسيار غم انگيزي است ، آغاز ميشود ، آنگاه تصنيف و رنگ آغاز ميشود كه معمولاً قطعات نشاط آور و طربناك است . تصنيف ، نوايي است خوش كه غالباً با اشعار معروف ، به ويژه غزليات عاشقانه خوانده ميشود و هر دستگاه يا مقام ، نام خاص دارد ، مانند شور ، ماهور ، همايون ، بيات ، ابوعطا ، دشتي ، سه گاه ، چهارگاه و مانند آن .
ايرانيان به ساز ( تار ) و كمانچه و ني دلبستگي خاص دارند و مهمترين آلات موسيقي سنتي محلي ايران اينهاست : 1. دوتار ؛ 2 . قوشمه ؛ 3. قيچك ؛ 4 . رموز ؛ 5. دايره ؛ 6. ني انبان ؛ 7. دهل ؛ 8. سرنا ؛ 9. طبل ؛ 10. سنج ؛ 11. چگور ؛ 12. آكوردئون . |