آموزش موسيقي در ايران را ميتوان به سه بخش تقسيم كرد :
آموزش عالي
در تيرماه سال 1367 برنامة درسي موسيقي در دورة كارشناسي ( ليسانس ) از سوي شوراي عالي برنامه ريزي وزارت فرهنگ و آموزش عالي مجدداً به تصويب رسيد و براي اجرا به دانشگاهها ارائه شد . نام اين دوره يا رشتة درسي را « موسيقي » گذارده و برنامة درسي آن بيشتر بر مبناي موسيقي سنتي ايران تعيين شده است .
دانشجويان اين رشته با مطالعة گوشهها و دستگاههاي موسيقي سنتي ايران ، با ظرائف و دقايق اجرايي آن به صورت عملي آشنا ميشوند . بيشترين حجم درسي دانشجويان اين رشته به درس « رديف موسيقي ايراني » اختصاص دارد . اين درس در نظام دانشگاهي رشتة « موسيقي » به تنهايي يك سوم كلّ مباحث مربوط به دروس اصلي و تخصصي را به خود اختصاص ميدهد .
در حال حاضر بجز رشتة « موسيقي » ، رشتة ديگري با عنوان « موسيقي نظامي » نيز در مقطع كارشناسي ، وجود دارد . دانشجويان محدود اين رشته ، پس از فراغت از تحصيل ، در اركسترهاي نظامي مشغول به كار خواهند شد .
رشتههاي « موسيقي كودك » در مقطع كارشناسي و « آهنگسازي » در مقطع كارشناسي ارشد نيز از رشتههايي است كه به زودي در دانشكدة موسيقي دانشگاه هنر افتتاح خواهد شد .
هنرستان
در حال حاضر سه هنرستان موسيقي در ايران فعاليت ميكنند : دو هنرستان دختران و پسران در تهران و هنرستان پسران در اصفهان .
هنر جويان اين هنرستانها در مقطع راهنمايي ( در تهران ) و در مقطع دبيرستان ( در اصفهان ) پذيرفته ميشوند و تا اخذ مدرك ديپلم متوسطه به تحصيل مي پردازند . بنابراني طول مدت دورة آموزش هنرستانها با توجه به وجود دو نظام آموزشي جديد و قديم ، در تهران 6 تا 7 سال و در اصفهان 3 تا 4 سال است .
طي چند دهة گذشته ، هنرستانهاي موسيقي ، اصليترين تأمين كنندة نيازهاي موسيقي كشور از قبيل نوازنده براي اركسترهاي بزرگ و كوچك و آموزگاري موسيقي بودهاند . هنرجويان هنرستانها در طي دورة خود ، ضمن كسب تبحر لازم در نوازندگي يكي از سازهاي ايراني يا جهاني ، اطلاعات جامع و خوبي نيز از ديگر درسهاي موسيقي مانند هارموني ، تاريخ و غيره به دست ميآورند .
كلاسهاي خصوصي استادان موسيقي
صرف نظر از آموزش در مقاطع هنرستان و دانشگاهها ، بيگمان اين بخش از آموزش موسيقي در ايران ، به عنوان مجموعهاي غير رسمي ، داراي بيشترين نقش و سهم در حفظ و اعتلاي موسيقي ايران بوده است . هم اكنون بسياري از نوازندگان ، آهنگسازان و پژوهشگران موسيقي ، در اين نظام آموزشي تربيت شدهاند .
|